Stay updated with breaking news from επικουρικό. Get real-time updates on events, politics, business, and more. Visit us for reliable news and exclusive interviews.
Του Δημήτρη Κατσαγάνη Aύξηση των επενδύσεων, της απασχόλησης, αλλά και του ΑΕΠ θα φέρει, σύμφωνα με την κυβέρνηση, το σχεδιαζόμενο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ), το οποίο θα λειτουργήσει από τις αρχές του 2022. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα των μελετών τα οποία θα συνοδεύσουν το νομοσχέδιο τους άξονες του οποίου παρουσίασε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας την περασμένη εβδομάδα, προβλέπεται μέσα από την επένδυση των εισφορών των ασφαλισμένων από το επόμενο έτος: - Αύξηση εγχώριων επενδύσεων κατά 0,6% ΑΕΠ μεσοσταθμικά την περίοδο 2022-2070 - Ενίσχυση της απασχόλησης (+0,4% το 2070) - Αύξηση του ΑΕΠ κατά 6%-7% το 2070 - Διαμόρφωση αποθεματικού ίσου με 31% του ΑΕΠ στο τέλος της περιόδου αναφοράς (2070). Βασικά χαρακτηριστικά - " ΑΤΟΜΙΚΟΙ "ΚΟΥΜΠΑΡΑΔΕΣ" - Δημιουργούνται ατομικοί λογαριασμοί ("κουμπαράδες") από τους οποίους θα καταβληθούν οι μελλοντικές συντάξεις των νέων εργαζομένων Δηλαδή, οι εισφορές των νέων ασφαλισμένων -αντί να χρησιμοποιούνται για την πληρωμή της επικουρικής σύνταξης των σημερινών συνταξιούχων- θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται οδηγώντας σε αύξηση της απασχόλησης, του ΑΕΠ (όπως αναφέρθηκε παραπάνω). Παράλληλα, οι εισφορές αυτές, οι οποίες πληρώνει ο κάθε νέος εργαζόμενος -αφού "αυγατίσουν" ως κεφάλαιο μετά τη διαχρονική επένδυσή τους - θα καταλήγουν, μετά το πέρας του ασφαλιστικού βίου του κάθε εργαζομένου, στη δική του σύνταξη (η οποία αναμένεται να είναι αυξημένη λόγω των αναμενομένων αποδόσεων της επένδυσης των εισφορών). - ΥΠΟΧΡΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα είναι υποχρεωτικό για το σύνολο των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1η Ιανουαρίου 2022 και είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης. Δηλαδή θα είναι υποχρεωτικό για τους μισθωτούς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και τους αυταπασχολούμενους δικηγόρους και μηχανικούς. Προαιρετικά, αν δηλαδή οι ίδιοι το θέλουν, μπορούν να ενταχθούν σε αυτό ασφαλισμένοι κάτω των 35 ετών οι οποίοι είτε δεν έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση (π.χ. ένας λογιστής), είτε είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο σύστημα. - ΥΨΟΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ - Το ύψος των εισφορών για το νέο επικουρικό σύστημα θα ανέλθει σε 6,5% από την 1η Ιανουαρίου 2020 και στο 6% από την 1η Ιουνίου 2022 για τους μισθωτούς. Για τους αυταπασχολούμενους, οι εισφορές θα είναι ίδιες με εκείνες που προβλέπουν οι υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες. Πώς θα γίνει η διαχείριση Η διαχείριση θα έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά: - Θα γίνεται μέσω ενός νέου δημοσίου φορέα, ενός νέου Ταμείου που θα διοικείται από πιστοποιημένους επαγγελματίες. - Θα δημιουργηθεί, επίσης, περιορισμένος αριθμός προσεκτικά σχεδιασμένων επενδυτικών χαρτοφυλακίων, όπου -με επιλογή του ασφαλισμένου και ανάλογα με το προφίλ του- θα επενδύονται τα κεφάλαια του "ασφαλιστικού κουμπαρά" του. - Θα μπορεί κάθε ασφαλισμένος να έχει τον πλήρη έλεγχο των εισφορών του και των αποδόσεών τους μέσω πρόσβασης από το κινητό ή/και τον υπολογιστή του ανά πάσα στιγμή, όπως συμβαίνει και με το e-banking. Στόχοι Η μεταρρύθμιση του συστήματος Επικουρικής Ασφάλισης, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, απαντά στην πρόκληση της γήρανσης του πληθυσμού, αξιοποιώντας την εμπειρία από επιτυχημένα μοντέλα ευρωπαϊκών χωρών που φημίζονται για την αποτελεσματικότητα του κοινωνικού τους κράτους, όπως η Σουηδία, η Δανία κ.ά. Συγκεκριμένα: - Στοχεύει στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, με σαφές αναπτυξιακό πρόσημο. - Δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε οι νέοι να πάρουν καλύτερες συντάξεις. - Δεν γίνεται καμία περικοπή-καμία αλλαγή στις υφιστάμενες συντάξεις. Από το υπουργείο Εργασίας τονίζεται πως η επικουρική ασφάλιση θα παραμείνει δημόσια. Η νέα επικουρική (κεφαλαιοποιητική) ασφάλιση παραμένει το δεύτερο σκέλος της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης (σ.σ. το πρώτο σκέλος είναι ο υφιστάμενος επικουρικός κλάδος του e-ΕΦΚΑ για όσους ασφαλισθούν έως 31 Δεκεμβρίου 2020). - Δεν τίθεται κανένα θέμα ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης. Το Ταμείο που θα διαχειρίζεται τις εισφορές, θα είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, θα υπόκειται σε ισχυρή κρατική εποπτεία και θα επενδύει με αυστηρά και διαφανή κριτήρια. - Από τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση δεν επηρεάζεται ούτε η καταβολή ούτε το ύψος των επικουρικών συντάξεων του υφιστάμενου συστήματος. - Οι υφιστάμενες συντάξεις και οι συντάξεις των ασφαλισμένων που θα συνταξιοδοτηθούν με το ισχύον σύστημα θα εξακολουθήσουν να υπολογίζονται με βάση τους υφιστάμενους κανόνες και δεν πρόκειται να θιγούν.
Το κόστος της μετάβασης Από την άλλη μεριά, το κόστος μετάβασης εκτιμάται σε 300 εκατ. ευρώ -κατά μέσο όρο- κάθε χρόνο για την πρώτη 10ετία εφαρμογής του νέου συστήματος. Η πραγματική, όμως, μέση ετήσια επιβάρυνση του προϋπολογισμού για την περίοδο αναφοράς (2022-2070) αναμένεται να είναι ίση με 120 εκατ. ευρώ ή, σωρευτικά, 6 δισ. έως το 2070 Αυτό θα συμβεί καθώς οι απώλειες εσόδων του "παλιού" ταμείου επικουρικής ασφάλισης θα αντισταθμιστούν από τα πρόσθετα δημοσιονομικά έσοδα που θα προκύψουν χάρη στη μεταρρύθμιση. Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της μεταρρύθμισης Από το υπουργείο Εργασίας τονίζεται πως τα κυριότερα πλεονεκτήματα της μεταρρύθμισης στην επικουρική ασφάλιση είναι τα ακόλουθα: - Οδηγεί σε υψηλότερες επικουρικές συντάξεις για τους νέους ασφαλισμένους, όπως δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία την οποία ακολουθούμε, με πλήρη διασφάλιση των υφιστάμενων συντάξεων. - Εισάγει τη λογική του "ατομικού κουμπαρά", δίνοντας στον νέο ασφαλισμένο περισσότερες επιλογές και μεγαλύτερο έλεγχο στο τελικό ύψος της σύνταξής του. - Βοηθά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των νέων προς το ασφαλιστικό σύστημα, συνδέοντάς τους με τη σύνταξή τους και απαντώντας στην ανησυχία που εκφράζουν πολλοί νέοι ότι "δεν θα πάρω ποτέ σύνταξη" - Δημιουργεί καινούρια κουλτούρα αποταμίευσης, με σημαντικά οφέλη για την εθνική οικονομία. Και αυτό γιατί μέσα από το νέο σύστημα, θα δημιουργηθεί και ένας εθνικός "κουμπαράς", οι πόροι του οποίου θα επενδυθούν στην εθνική οικονομία. Οι επενδύσεις σημαίνουν ανάπτυξη, νέες θέσεις εργασίας, αυξημένα έσοδα για το κράτος - Ενισχύει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος αποσυνδέοντας την επικουρική ασφάλιση από τις δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις.