Live Breaking News & Updates on More service

Stay informed with the latest breaking news from More service on our comprehensive webpage. Get up-to-the-minute updates on local events, politics, business, entertainment, and more. Our dedicated team of journalists delivers timely and reliable news, ensuring you're always in the know. Discover firsthand accounts, expert analysis, and exclusive interviews, all in one convenient destination. Don't miss a beat — visit our webpage for real-time breaking news in More service and stay connected to the pulse of your community

Darias asegura que España es líder en vacunación y de los primeros países en cuanto a recuperación

Darias asegura que España es líder en vacunación y de los primeros países en cuanto a recuperación
diariosigloxxi.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from diariosigloxxi.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Syria , United-kingdom , Englishman , Mann-hummel , City-council , Pfizer , Bloomberg , Court-to-englishman , More-service , Services-for-the-prevention , Service-of-prevention , Importance-of-the-public-and

Darias descarta la relajación del uso de mascarilla en interiores

Darias descarta la relajación del uso de mascarilla en interiores
diariodelaltoaragon.es - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from diariodelaltoaragon.es Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Syria , United-kingdom , Zaragoza , Baja-california , Mexico , Englishman , Mann-hummel , City-council , Supreme-court , Court-to-englishman , More-service , Courts-decide

Darias asegura que España es líder en vacunación y de los primeros países en cuanto a recuperación

Darias asegura que España es líder en vacunación y de los primeros países en cuanto a recuperación
cronicadecantabria.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from cronicadecantabria.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Syria , United-kingdom , Englishman , Mann-hummel , City-council , Pfizer , Bloomberg , Court-to-englishman , More-service , Services-for-the-prevention , Service-of-prevention , Importance-of-the-public-and

Al menos catorce grandes empresas de Aragón vacunarán a trabajadores para impulsar el proceso

Al menos catorce grandes empresas de Aragón vacunarán a trabajadores para impulsar el proceso
heraldo.es - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from heraldo.es Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

United-kingdom , Englishman , Mann-hummel , Court-to-englishman , More-service , Tuesday-opel , Fcc-the , Saragossa-have , ஒன்றுபட்டது-கிஂக்டம் , ஆங்கிலேயர் , மான்-ஹம்மல் , மேலும்-சேவை

सुधारको पर्खाइमा प्रशासन

सुधारको पर्खाइमा प्रशासन
gorkhapatraonline.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from gorkhapatraonline.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

India , Nepal , Legal-service , More-service , Bs-development , Bs-asian-development , Law-format , Constitution-public , Building-state , Nepal-rana , Prime-minister-india

वीरगञ्ज महानगरले ल्यायो कर्मचारी समायोजन ऐन

वीरगञ्ज महानगरले ल्यायो कर्मचारी समायोजन ऐन
onlinekhabar.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from onlinekhabar.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Milan , Lombardia , Italy , Birgunj , Nepal-general- , Nepal , Mukesh-gupta , Pradeep-niraual , Public-health-administrator , More-service , Village-development-committee , Union-nepal-birgunj

'सूचनाको हकलाई नागरिक तहसम्म पु-याउनुपर्र्छ'

'सूचनाको हकलाई नागरिक तहसम्म पु-याउनुपर्र्छ'
gorkhapatraonline.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from gorkhapatraonline.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Kuala-lumpur , Malaysia , United-states , Nepal , More-service , Population-ministry , Ngos-institution , Nepali-public , Constitution-current , His-or-public , Kuala-lumpur-but

ಯಾದವ (ಗೊಲ್ಲ) ಸಮಾಜದ ಏಕೈಕ ಶಾಸಕಿ ಕೆ.ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಶ್ರೀನಿವಾಸಗೆ ಸಚಿವ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆ

ಯಾದವ (ಗೊಲ್ಲ) ಸಮಾಜದ ಏಕೈಕ ಶಾಸಕಿ ಕೆ.ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಶ್ರೀನಿವಾಸಗೆ ಸಚಿವ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆ
sanjevani.com - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from sanjevani.com Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Pune , Maharashtra , India , April-yadav , Somashekara-yadav , Purnima-srinivas , More-service , Purnima-minister , District-vice-president-pune , District-vice-president-yadav , Shankar-pune , Minister-cabinet

'सत्ता पाउन र टिकाउन बाह्य शक्तिको समर्थन खोज्नु नेपालको अस्थिरताको कारण हो' – Online Khabar

कमलदेव भट्टराई
२०७८ साउन ११ गते १०:०१ मा प्रकाशित प्रतिक्रिया
नेपाली सेनामा तीन दशकभन्दा भन्दा बढी सेवा गरी अवकाश भएका उपरथी पूर्ण सिलवालसँग राष्ट्रिय सुरक्षा, परराष्ट्र रणनीति र अन्य थुप्रै विषयमा गहिरो ज्ञान र अनुभव छ । नेपालको राष्ट्रिय सुरक्षा नीति तयार पार्न समेत महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका सिलवालले विभिन्न विषय समेटेर नयाँ पुस्तक प्रकाशन गरेका छन् । उनले नेपाल राज्य स्थापनाको दर्शन, मूल्यमान्यता, राष्ट्रिय हित र त्यसप्रतिका चुनौती, राजनीतिक अस्थिरताका कारणदेखि थुप्रै विषयलाई बाहिर ल्याएका छन् ।
नेपालको सुरक्षा निकायहरूको राजनीतीकरण, सेना-नागरिक सम्बन्ध, नेपालको आन्तरिक मामिलामा बाहृय प्रभाव र हस्तक्षेप अनि छिमेकी भारत तथा चीनको नेपाल रणनीति लगायतका थुप्रै विषयमा सिलवालले गहन अनुसन्धान र अध्ययन गरेका छन् । सोही पुस्तकको सेरोफेरोमा रहेर सिलवालसँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
नेपाली सेनाको उपरथीबाट अवकाशप्राप्त व्यक्तिलाई राजनीतिक अस्थिरता, राष्ट्रिय सुरक्षा र विदेश नीतिबारे पुस्तक लेख्ने प्रेरणा कहाँबाट आयो ?
नेपाल्स इन्स्ट्याविलिटी कनन्ड्रम (नेपालको अस्थिरताको रहस्य) नामक पुस्तक लेख्न मलाई नेपालमा सात दशकदेखि निरन्तर जारी राजनीतिक अस्थिरताको चक्रव्यूह र यसले आर्थिक, सामाजिक, कूटनीतिक र राष्ट्रिय हितमा पारेको प्रभावले प्रेरित गरेको हो । यसका कारण पहिल्याउने उद्देश्यले अभिप्रेरित भएर मैले यो अनुसन्धान थालेको थिएँ ।
नेपाल दक्षिणएशियामा सबैभन्दा अस्थिर र गरीब मुलुकमा पर्दछ । व्यवस्था परिवर्तनको लागि पटक-पटक राजनीतिक र सशस्त्र लडाइँहरू भए, त्यसमा विदेशी शक्तिको प्रभाव निर्णायक रहृयो तर नेपालको राष्ट्रिय हित सुदृढ भएन ।
विगत ७० वर्षमा नेपाल दक्षिणएशियामा सबैभन्दा अस्थिर, अनिश्चित र राजनीतिक रूपमा तरल मुलुक रहृयो । सन् १९४८ देखि अहिलेको संविधान सातौं हो । राजाले नियुक्त गरेका होस् वा संसदले निर्वाचित गरेका कुनै पनि प्रधानमन्त्रीले निर्धारित कार्यकाल पूरा गर्न पाएनन् ।
सन् १९५१ देखि २०१७ सम्म प्रत्यक्ष शासन गर्ने कार्यकारी राजासहित मुलुकले ५० वटा प्रधानमन्त्री पायो । औसतमा प्रत्येक १६ महीनामा एक जना प्रधानमन्त्री भए । यसबीचमा भारतमा १६ जना, पाकिस्तानमा २६ र बंगलादेशमा २१ जना मात्र प्रधानमन्त्री भएका छन् । राजनीतिक अस्थिरता र सशस्त्र द्वन्द्वलेे नेपालको घरेलु मामिलामा बाहृय राज्य र गैरराज्य पक्षहरूलाई तान्यो ।
जनताको आकांक्षा रोजीरोटी, देश विकास, आर्थिक सम्पन्नता र सरोकारका अन्य विषयमा चाहिं सम्बोधन भएको छैन । विदेशबाट नेपाल फर्कंदा जुन देशबाट फर्के पनि नेपाल त्योभन्दा गरीब रहेछ भन्ने महसूस एअरपोर्टदेखिको यात्राबाट नै स्पष्ट हुन्छ । किन यस्तो भयो भन्ने कौतूहल छ मानिसमा, मेरै देश किन यस्तो भयो भन्नेछ ।
नेपाल दक्षिणएशियामा सबैभन्दा पुरानो देश हो तर राष्ट्रिय सुरक्षाको हिसाबले पनि कमजोर छ, वैदेशिक हस्तक्षेप पनि त्यत्तिकै छ, गरीबी पनि त्यत्तिकै । किन यस्तो भइरहेको छ भन्ने विषयमा गहिरिएर केही सोच्न र लेख्न मन धेरै पहिलादेखि नै लागेको हो । मैले धेरै लेखहरू पनि राष्ट्रिय हितकै सेरोफेरोमा लेख्दै आएको छु ।
स्थिरता र राष्ट्रिय सुरक्षा एकअर्कासँग जोडिएका विषय हुन् । स्थिरता भयो भने आर्थिक विकास पनि हुन्छ । बंगलादेशका वर्तमान प्रधानमन्त्री सत्तामा आएको ९ वर्ष भयो । प्रधानमन्त्री हुँदा त्यहाँको जीडीपी नेपालको जति नै थियो अहिले बंगलादेशले भारतलाई पनि पछिपारेकोे छ ।
अस्थिरताको कारणले नेपालमा आर्थिक विकास नभएको हो । नेपाल अस्थिर भइरहनु, राष्ट्रिय सुरक्षा कमजोर हुनु, आन्तरिक मामिलामा वैदेशिक हस्तक्षेप र आर्थिक परनिर्भरता बढ्नु पछाडिका कारण के हुन्, यो चक्रव्यूहबाट नेपाललाई कसरी बाहिर निकाल्न सकिन्छ भन्ने विषयमा अनुसन्धान गर्ने र नीतिनिर्माता तथा जनतालाई यस विषयमा बताउने उद्देश्यले यो पुस्तक लेखेको हुँ ।
पुस्तकमा मुख्यतः कुन कुन विषय समेटिएका छन् ?
पुस्तकमा नेपाल राष्ट्र स्थापनाको दर्शन र भिजन के रहेछ, हाम्रा कोर भ्यालु के के हुन्, हाम्रा राष्ट्रिय हित के के हुन् र यी दुवैलाई आन्तरिक र बाहृय स्रोत कहाँबाट खतरा उत्पन्न भएका छन् र हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षा र स्थिरताका अवधारणा कसरी विकास भयो भन्ने विषयमा खुलस्त ढंगले चर्चा गरिएको छ ।
हामी अहिलेसम्म स्वतन्त्र र स्वायत्त मुलुकको रूपमा रहनुका पछाडि हाम्रा केही तागत छन्, त्यो तागत के हो भन्ने विषय पनि यसमा छ । यसले नेपाललाई अब कसरी सुदृढ, स्थिर र सम्पन्न देश बनाउन सकिन्छ भन्ने बारेमा ज्ञान दिन्छ ।
अर्को परिच्छेदमा नेपालमा विशेषगरी २००७ सालदेखि विकास भएको राजनीतिक अस्थिरताका कारण पहिल्याइएको छ । संवैधानिक राजतन्त्र ढल्नु र गणतान्त्रिक व्यवस्था समेत अस्थिर बन्नु पछाडिका कारण गहिरिएर पहिल्याउने प्रयास यस पुस्तकमा गरिएको छ ।
त्यसपछिको परिच्छेदमा नागरिक-सैनिक सम्बन्ध राम्रो भएन भने मुलुकको स्थिरता र सुरक्षामा के कस्तो नकारात्मक प्रभाव पर्दछ भन्ने विषयमा चर्चा गर्दै प्रजातान्त्रिक व्यवस्थामा सेनामाथि नागरिक नियन्त्रण भएन भने अस्थिरता बढ्छ भन्ने निचोड निकालिएको छ ।
अर्को परिच्छेदमा राज्यले माओवादी सशस्त्र विद्रोहसँग कसरी लड्यो, द्वन्द्वको क्रममा माओवादीले हासिल गरेको विदेशी सहयोग, राज्यले गरेको राजनीतिक गल्ती र राष्ट्रिय सुरक्षामा नेपाली सेनाको योगदान कस्तो रहृयो भन्ने बारेमा चर्चा गरिएको छ ।
अत्यन्त चाख लाग्दो छैटौं परिच्छेदमा भूगोल र भूराजनीतिको नेपालमाथि प्रभाव, नेपालमा भारतको मुख्य राष्ट्रिय स्वार्थ र त्यसलाई हासिल गर्न उसले अपनाएका रणनीतिहरूको बारेमा विस्तृतमा चर्चा गरिएको छ । त्यस्तै गरी नेपालको भारतमा के कस्ता चासो छन् र नेपाललेे के कस्ता रणनीति अपनायो भन्ने विषयको अनुसन्धानात्मक विश्लेषण पनि पुस्तकमा प्रस्तुत गरिएको छ ।
त्यसैगरी, चीनको नेपालमा के-कस्ता राष्ट्रिय स्वार्थ छन् र त्यसलाई प्राप्त गर्न उसले के-कस्ता रणनीति अपनाउँदै आएको छ र नेपाल-अमेरिका तथा नेपाल-बेलायत रणनीतिक र सुरक्षा सम्बन्धमा पनि यस परिच्छेदमा विस्तृतमा विश्लेषण गरिएको छ । यो खोजमूलक पुस्तक भएकोले हरेक परिच्छेदमा स्थापित सिद्धान्त र बाहृय मुलुकको उदाहरणसहित विभिन्न विषयलाई जोडेर प्रस्तुत गरिएको छ ।
नेपालको आन्तरिक मामिलामा बाहृय हस्तक्षेपको विषय पनि समावेश रहेछ, यसको अवस्था कस्तो रहेछ ?
राजा रणबहादुर शाहको पालादेखि बाहृय शक्तिको आडमा सत्ता प्राप्त गर्ने शृंखला शुरू भएको हो । राणाहरूलेे बि्रटिश साम्राज्यसँग गहिरो मित्रता कायम गरेर आन्तरिक रूपमा जनतालाई दबाए पनि मुलुकको सार्वभौमसत्ता र अखण्डता कायम राखे ।
भारत स्वतन्त्र भएपछि परिस्थितिमा पूरै परिवर्तन आयो । बाहृय हस्तक्षेप बढ्न थाल्यो । नेपालमा तीन शक्तिको उदय भयो । राजसंस्था जो पहिला खोपीमा हुन्थ्यो ऊ पनि छुटै शक्ति बनेर बाहिर आयो । त्यसैगरी प्रजातान्त्रिक शक्ति नेपाली कांग्रेसको उदय र कम्युनिष्ट शक्तिको पनि जन्म भयो ।
यी तीनवटा शक्तिको राजनीतिक लक्ष्य पूर्ण रूपमा फरक छ । राजसंस्थाको लक्ष्य आफूलाई कसरी बलियो बनाउने र शक्ति आर्जन गर्ने भन्ने अनि नेपाली कांग्रेसको उदार प्रजातन्त्र भन्ने थियो । कम्युनिष्टहरूको लक्ष्य चाहिं जसरी भए पनि देशलाई साम्यवादमा लैजाने भन्ने थियो । यी तीन शक्तिको मिलनविन्दु नभएकोले समानान्तर रूपमा आ-आफ्नो गन्तव्यमा अगाडि बढेका थिए र छन् ।
भारतमा इन्डियन नेशनल कंग्रेस र भारतीय जनता पार्टी बीचमा प्रणालीको विषयमा कुनै पनि विभेद छैन । त्यसैगरी अमेरिकामा रिपब्लिकन र डेमोक्र्याटिक पार्टीको बीचमा प्रणालीको विषयमा विवाद छैन । नेपालमा तीन वटा प्रतिस्पर्धी विचारहरूबीच उत्पन्न झगडाको कारणले कहिल्यै पनि स्थिरता कायम भएन ।
सबैले एउटै व्यवस्था मान्ने तर आर्थिक सम्पन्नता र देशलाई सुदृढीकरण कसरी गर्ने भन्ने विषयमा मात्रै फरक विचार भएको भए नेपालमा राजनीतिक स्थिरता कायम हुन्थ्यो ।
उनीहरूको प्राथमिकता नै व्यवस्था परिवर्तन गर्ने भयो, आफूले चाहेको व्यवस्था आएमा मात्र देशमा विकास हुन्छ भन्ने सोच र लक्ष्य उनीहरूमा रहेको छ ।
राजतन्त्रले राजसंस्था नै बलियो बनाउने, कम्युनिष्टले कम्युनिष्ट व्यवस्था नै ल्याउने र कांग्रेसले बहुलवादी प्रजातान्त्रिक प्रणाली ल्याउने फरक गन्तव्य प्रष्ट देखियो । शान्ति प्रक्रियामा आएपछि पनि माओवादीहरू आफूले चाहेको व्यवस्था ल्याउने प्रयासमा लागेेका थिए । मधेशी दलहरूको फरक गन्तव्य देखापरेको छ । जबसम्म दलहरूको बीचमा व्यवस्थामा सहमति हुन्न राजनीतिक अस्थिरता कायमै रहन्छ ।
कम्युनिज्म बाहेक नेपालमा सबै खालको राजनीतिक प्रणालीको प्रयोग भइसकेको छ । यद्यपि, नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको एकल बहुमतको सरकारले समेत स्थिरता प्रदान गर्न सकेन । प्रयोग भएका सबै व्यवस्थाले स्थिरता र समृद्धि दिन सकेन । यसका भित्री र बाहिरी कारण अनि प्रभाव पुस्तकमा प्रष्ट पारिएको छ ।
बाहृय शक्तिको समर्थन लिएर सत्ता प्राप्ति गर्ने र सत्ता प्राप्त गरेपछि टिकाउनको लागि पनि बाहृय सहयोग लिने प्रवृत्ति देखिन्छ । राणाशासन बाहृय सहयोगले नै १०४ वर्षसम्म टिकेको हो । त्रिभुवन र नेपाली कांग्रेसले पनि बाहृय सहयोग लिएर नै व्यवस्था परिवर्तन गरे ।
नेपाली कांग्रेसले शान्तिपूर्ण विद्रोह गर्न खोज्दा नेहरूले नै सशस्त्र आन्दोलन गर्न दबाब दिएका रहेछन् । त्यसपछि भारतले केआई सिंहको विद्रोहलाई पनि समर्थन गरेको देखिन्छ । खम्पा विद्रोहलाई पनि भारतले मद्दत गरेको देखिन्छ ।
माओवादीहरूले पनि भारतीय भूमि प्रयोग गरेको र भारत सरकारसँग उनको चासोमा दक्खल नपुर्‍याउने शर्तनामा गरेपछि भारतले मौन समर्थन गरेको देखिन्छ । रामराजाप्रसाद सिंहले बम बनाउने तालीम भारतमै लिएको लगायतका विषयलाई मैले फुटनोट सहित प्रस्तुत गरेको छु ।
नेपालमा भएका सबैजसो सशस्त्र र राजनीतिक आन्दोलनमा भारतको समर्थन देखिन्छ । तर यो हुनुमा आन्तरिक राजनीतिक एक्टर नै जिम्मेवार छन् । यो आफैं आएको होइन, राजनीतिक दलहरूले बोकेर नै ल्याएका हुन् । बाहृय एक्टरलाई आन्तरिक एक्टरहरूले नै आफ्नो स्वार्थको लागि आमन्त्रण गरेका हुन् ।
सुरक्षा निकायमा राजनीतिक हस्तक्षेपको विषय पनि पुस्तकमा रहेछ, कस्तो रहेछ अवस्था ?
नेपाली सेनाको मामिलामा त्यति राजनीतिक हस्तक्षेप छैन तर सेनामाथि निर्वाचित सरकारले ओनरसिप नलिएको भने देखिन्छ । माथिल्ला कमाण्डरहरूले गरेका काममा केही असन्तुष्टि होलान्, केही बाहिरी दबाब पनि होलान् तर राजनीतिक हस्तक्षेप भएको छैन ।
सरकारले सुरक्षा निकायहरूमा संवैधानिक प्रावधान, कानून, नीति निर्देशिका र राम्रो अभ्यास मार्फत नियन्त्रण कायम राख्नुपर्छ । माइक्रोम्यानेज गरिएमा यसले सुरक्षा निकायलाई कमजोर बनाउँछ । सन् १९९० देखि सेना र प्रहरीलाई राजतन्त्र, राजनीतिक दल, कुनै खेमा र नेतृत्वको फाइदाका लागि प्रयोग गर्ने प्रवृत्तिले उनीहरूको इच्छाशक्ति र व्यावसायिक क्षमतामा ह्रास ल्याएको छ ।
सन् १९९० को संविधान लेखनको समयमा नेपाली सेनालाई आफ्नो नियन्त्रणमा राख्न टसल भएको थियो । संविधान लेखन प्रक्रिया चलिरहेको समयमा राजाले आफ्नो परम्परागत नियन्त्रण कायम राख्न केही उपाय खोजे । यसको लागि राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद स्थापना गरियो तर यसले आवश्यक पर्दा रणनीतिक निर्णय लिन सकेन, सेना परिचालन समेत गर्न सकेन । अन्ततोगत्वा यसले राजसंस्था र दुई खम्बे व्यवस्थालाई नै हानि गर्‍यो ।
द्वन्द्वको शुरूआती वर्षहरूमा सुरक्षा निकायहरूको बीचमा एक खालको प्रतिस्पर्धा देखियो । पुलिस र राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागमा चरम राजनीतीकरण भयो । काउन्टर इन्टर-एजेन्सी अभियानलाई नै राजनीतीकरण गर्ने र संस्थागत तथा राजनीतिक फाइदा लिने प्रयास भए । यो दरबारले पनि र राजनीतिक दलहरूले पनि गरेका छन् । यो खेल सीके राउत र विप्लव समूहको हकमा पनि देखियो । यीे विषय पुस्तकमा समेटिएका छन् ।
माओवादी आन्दोलनमा विदेशी सहयोगको अवस्था चाहिं कस्तो भेटियो अध्ययनको क्रममा ?
कुनै पनि देशमा सशस्त्र विद्रोह विदेशी सहयोग विना सफल हुँदैन । आतंकवाद फरक कुरा भयो तर राजनीतिक उद्देश्य लिएर गरिने सशस्त्र द्वन्द्वमा विचार मिल्ने राज्य र गैरराज्य शक्तिहरूले समर्थन गरेका हुन्छन् । खुला सिमानाको कारणले गर्दा हरेक राजनीतिक शक्तिले आन्दोलनमा भारतीय भूमि प्रयोग गरेको र सहयोग लिएको देखिन्छ ।
कांग्रेसले पनि भारतलाई आधार बनाएर लडेको हो, माओवादीले पनि त्यही गरेको हो । कुनै पनि पार्टीले शक्ति आर्जन नगर्दासम्म कसैलाई पनि विदेशी शक्तिले सहयोग गरेको हुँदैन तर उसको शक्तिले एउटा विन्दु पार गरेपछि समर्थन गरेको देखिन्छ । भारतको जासूसी रडार बाहिर रहेर माओवादीले भारतभित्र कुनै पनि राजनीतिक गतिविधि गर्न र भारतीय भूमि प्रयोग गर्न सम्भव थिएन भन्ने मेरो तर्क छ ।
तपाईंले भारतले लगाएको नाकाबन्दीको बारेमा पनि गहन अध्ययन गर्नुभएको छ, यसबारे पनि चर्चा गर्नुभएको छ ?
भारतले नेपालमाथि अहिलेसम्म पाँच वटा नाकाबन्दी लगाएको छ । पहिलो आर्थिक नाकाबन्दी सन् १९६२ मा लगाएको थियो । राजा महेन्द्रलाई नेपाली कांग्रेससँग मिल्न दबाब दिने उद्देश्यले सो नाकाबन्दी गरिएको थियो । चीनले भारतसँग युद्ध छेडेपछि भारतलेे नाकाबन्दी हटायोे । सन् १९७१ को नाकाबन्दी भारतले भने अनुसारको व्यापार र पारवहन सम्झौता गर्न नेपालले नमानेपछि बाध्य पार्न लगाएको थियो ।
सन् १९८९ को नाकाबन्दी व्यापार, पारवहन र चीनबाट हतियार आयातको विषयमा पाठ सिकाउन र नेपालमा भइरहेको जनआन्दोलनलाई सघाउन लगाइएको थियो । सन् २००६ को जनआन्दोलनमा भारत लगायत पश्चिमा शक्तिहरूले सैनिक नाकाबन्दी लगाएको थियो ।
सन् २०१५ को नाकाबन्दी भारतको माग बमोजिम संविधान संशोधनको लागि बाध्य पार्न लगाइएको थियो । नेपालको सबै राजनीतिक परिवर्तनमा भारतले नेपालको विपक्षी गठबन्धन र दलहरूलाई समर्थन गरेको छ । तर, संस्थापन पक्षले सदैव यसलाई बाहृय हस्तक्षेप भनेकोे छ ।
सन् १९५० देखि नै बाहिरी शक्तिहरूले तत्कालीन प्रणालीलाई ढाल्न संघर्षरत सबै पक्षलाई नाकाबन्दी समेत लगाएर सहयोग प्रदान गरेको देखिन्छ । त्यस्तो सहयोग नेपालको स्थिरताका लागि भने विरलै हुने गरेको छ ।
माओवादी सशस्त्र द्वन्द्व र नेपालको अस्थिर राजनीतिको बारेमा केही साइनो छ ?
सन् २००१ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले होलेरीमा भएको असफल सैनिक उद्धार मिसनपछि राजीनामा दिए । सरकारबाट उनको बहिर्गमन, नेपाली कांग्रेसमा विभाजन र प्रधानमन्त्री देउवाले निर्वाचन गराउन नसकेपछि रोयल टेकओभर भयो र अन्ततः ट्वीन पिलर सिस्टम नै कोल्याप्स भयो । नेपालको तत्कालीन व्यवस्था, स्थिरता र सुरक्षाका लागि माओवादी विद्रोह नेपालको नम्बर वान चुनौती बनेर आयो । त्यही द्वन्द्वको हृयाङ्ग ओभर र मुख्य राजनीतिक शक्तिहरूको फरक-फरक गन्तव्यले गर्दा संक्रमणकाल लम्बियो र दलहरूकै आपसी कारणले आफैंले ल्याएको गणतन्त्र र संविधान अन्तर्गत समेत स्थिरता आउन सकेन ।

China , Bangladesh , United-states , India , Pakistan , Nepal , King-rana-shah , Old-country-it-but-national , More-service , Bs-development , India-indian-national , Nepali-army

HVS Asia Pacific Hospitality Newsletter - Week Ending 2 July 2021

HVS Asia Pacific Hospitality Newsletter - Week Ending 2 July 2021
hospitalitynet.org - get the latest breaking news, showbiz & celebrity photos, sport news & rumours, viral videos and top stories from hospitalitynet.org Daily Mail and Mail on Sunday newspapers.

Vietnam , Republic-of , Dunk-island , Queensland , Australia , Thanh-hoa , Thanh-hóm , Nghi-son , Qu-ng-nam , Sydney , New-south-wales , Australian